गौरीची परंपरा असलेल्या कुटुंबांमध्ये घरगुती गणपतीच

Gauri Ganpati Visarjan 2025: गौरी-गणपतीचे विसर्जन आज! जाणून घ्या, मुहुर्त, पूजनविधी आणि प्रार्थना कशी करायची..

Gauri-Ganpati Visarjan 2025: गणेशोत्सवात गणपतीच्या आगमनासोबतच विसर्जन हा एक महत्त्वाचा दिवस असतो. काही घरांमध्ये गणपतीसोबतच गौरीचीही परंपरा आहे. या गौरी-गणपतीचे सातव्या दिवशी सोबतच विसर्जन केले जाते. सर्वत्र गौरी आणि गणपतीचे पूजन आणि विसर्जन मोठ्या उत्साहात केले जाते. भारतीय संस्कृती आणि परंपरेमध्ये विशेष महत्त्व आहे. हा उत्सव महाराष्ट्रासह अनेक राज्यांमध्ये मोठ्या भक्तिभावाने साजरा केला जातो. यावर्षी, आज 2 सप्टेंबर 2025 रोजी गौरी आणि 7 दिवसांच्या गणपती बाप्पांचे विसर्जन होणार आहे. विसर्जनाच्या दिवशी करावयाचे विधी, मुहूर्त आणि प्रार्थना याबद्दलची माहिती खालीलप्रमाणे:

विसर्जनाच्या दिवशी करायचे विधी गौरी विसर्जनाच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान करावे. त्यानंतर गौरीची उत्तरपूजा करून त्यांना निरोप दिला जातो. या पूजेमध्ये गौरीला हळद, कुंकू, नारळ, सुपारी, फराळाचे पदार्थ आणि इतर पूजा साहित्य अर्पण केले जाते.

नैवेद्य आणि आरती : विसर्जन करण्यापूर्वी गणपतीला आणि गौरीला नैवेद्य अर्पण करावा. यामध्ये लाडू, मोदक, पेढे किंवा इतर गोड पदार्थ अर्पण करावेत. त्यानंतर गणपतीची आणि गौरीची आरती करावी.

हेही वाचा - Parivartini Ekadashi 2025: परिवर्तिनी एकादशी कधी आहे? जाणून घ्या व्रताचे महत्व, शुभ मुहूर्त आणि पूजा विधी

पूजा-विधी कशी करावी गौरी विसर्जनाच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान करावे. त्यानंतर गौरीची उत्तरपूजा करून त्यांना निरोप दिला जातो. या पूजेमध्ये गौरीला हळद, कुंकू, नारळ, सुपारी, फराळाचे पदार्थ आणि इतर पूजा साहित्य अर्पण केले जाते. गौरीची आरती झाल्यानंतर दही-भाताचा नैवेद्य दाखवला जातो. गौरीच्या मुखवट्याला किंवा मूर्तीला जागेवरून थोडेसे हलवून विसर्जन केले जाते. विसर्जन करताना 'यान्तु देवगणाः सर्वे पूजामादाय पार्थिवीम्। इष्टकामप्रसिद्धयर्थ पुनरागमनाय च।' हा मंत्र म्हणून अक्षता वाहिल्या जातात. अनेक ठिकाणी गौरीच्या आगमनासाठी वाळूच्या खड्यांचा, तेरड्याच्या रोपांचा किंवा मुखवट्यांचा वापर केला जातो.

उत्तरपूजेनंतर विसर्जनाच्या आधी गणपतीची आणि गौरीची उत्तरपूजा केली जाते. यात गणपतीला आणि गौरीला अक्षता अर्पण करून प्रार्थना केली जाते की त्यांनी एकमेकांसोबत त्यांच्या मूळ स्थानी परत जावे. गणपतीला आणि गौरीला निरोप देताना, 'पुढच्या वर्षी लवकर या' असे म्हणून त्यांचे आशीर्वाद घ्यावेत.

विसर्जन स्थळी पूजा: गणपतीला विसर्जन स्थळी घेऊन गेल्यावर तिथे पुन्हा एकदा आरती करावी. जल अर्पण करून गणपतीच्या मूर्तीचे हळूहळू विसर्जन करावे.

विसर्जनाचा शुभ मुहूर्त सातव्या दिवसाच्या गौरी-गणपती विसर्जनासाठी अनेक शुभ मुहूर्त असतात. हे मुहूर्त पंचांगानुसार थोडेफार बदलू शकतात, पण साधारणपणे दुपारच्या आणि संध्याकाळच्या वेळी विसर्जनासाठी शुभ वेळ मानली जाते. पंचांगानुसार त्या दिवसाचा शुभ, अमृत, आणि लाभ चौघडीचा मुहूर्त बघून विसर्जन करणे योग्य असते.

गौरी-गणपतीला प्रार्थना कशी करावी? गणपतीसाठी प्रार्थना: "हे गणराया, तू ज्ञानाचा, सुख-समृद्धीचा आणि मंगल कार्यांचा दाता आहेस. आमच्याकडून झालेल्या काही चुकांबद्दल आम्हाला क्षमा कर. तू तुझ्यासोबत आमच्या घरातील सर्व दु:ख, अडचणी आणि नकारात्मकता घेऊन जा. पुढील वर्षी लवकर ये, आणि आमच्यावर तुझा आशीर्वाद असाच कायम ठेव."

हेही वाचा - Ganeshotsav 2025 : 'या' देशात आहे जगातील सर्वात उंच गणपतीची मूर्ती; जाणून घ्या

गौरीसाठी प्रार्थना: "हे गौराई माते, तू आम्हांला सुख, शांती आणि समृद्धी दिलीस. तुझ्या आशीर्वादाने आमचे घर नेहमी आनंदाने भरले राहील. तू आता तुझ्या स्थानी परत जा आणि पुढील वर्षी पुन्हा येऊन आम्हाला आशीर्वाद दे."

या सर्व विधींचे पालन करून तुम्ही गौरी-गणपतीचे विसर्जन करू शकता. गौरी विसर्जनानंतर नदीवरून थोडी वाळू आणून ती घरात ठेवली जाते. हे शुभ मानले जाते आणि काहीजण ही वाळू तिजोरीतही ठेवतात, ज्यामुळे घरात धन-ऐश्वर्य वाढते. गौरी पूजनाच्या वेळी अखंड सौभाग्य आणि दांपत्य सुखासाठी दोरे किंवा गाठी घेण्याची परंपरा आहे.