तुम्ही सायबर फसवणुकीला बळी ठरले आहात का?...पण तक्रार कोठे कराची माहीत नाहीये का? ही बातमी ठरेल कामाची

Where To Complain For Cyber Fraud: डिजिटल जगाने माहितीच्या देवाणघेवाणीला एक नवीन आयाम दिला आहे. परंतु त्यासोबतच सायबर गुन्हेही झपाट्याने वाढत आहेत. भारतात डिजिटल विकास जितक्या वेगाने होत आहे, तितक्याच वेगाने सायबर फसवणुकीची प्रकरणेही समोर येत आहेत. इंटरनेट, ऑनलाइन व्यवहार आणि डिजिटल साक्षरतेचा अभाव यामुळे सायबर गुन्हेगार अधिक सक्रिय झाले आहेत. त्यामुळे सतर्क राहण्याची गरज वाढली आहे.

सायबर फसवणूक म्हणजे काय?

हा एक प्रकारचा सायबर गुन्हा आहे ज्यामध्ये ऑनलाइन फसवणूक, डेटा चोरी, सिस्टम हॅकिंग आणि खंडणी यासारख्या गुन्हेगारी कृतींचा समावेश आहे. सायबर गुन्हेगार वापरकर्त्यांची गोपनीय माहिती चोरण्यासाठी आणि त्याचा गैरवापर करण्यासाठी विविध पद्धती वापरतात.

हेही वाचा - Earthquake Alert: भूकंप होण्यापूर्वी तुमच्या फोनवर येईल अलर्ट! स्मार्टफोनमधील 'हे' फीचर ताबडतोब चालू करा

सायबर फसवणुकीचे प्रमुख प्रकार - 

• मालवेअर: संगणक प्रणालीला नुकसान पोहोचवणारे हानिकारक सॉफ्टवेअर.
• फिशिंग: बनावट ईमेलद्वारे संवेदनशील माहिती चोरण्याचा प्रयत्न.
• स्मिशिंग: टेक्स्ट मेसेजद्वारे बँकिंग तपशील चोरण्याची एक पद्धत.
• सायबर स्टॉकिंग: इंटरनेटवरून एखाद्याला धमकावणे किंवा त्रास देणे.
• विशिंग: फोन कॉल किंवा व्हॉइस मेसेजद्वारे फसवणूक.
• ओळख चोरी: वैयक्तिक माहिती चोरणे आणि त्याचा गैरवापर करणे.
• ऑनलाइन घोटाळे: बनावट गुंतवणूक आणि बनावट वेबसाइटद्वारे फसवणूक.
• DoS हल्ला: वेबसाइट किंवा नेटवर्क बंद करण्यासाठी डिझाइन केलेला सायबर हल्ला.

याशिवाय, सायबर गुन्हेगार रॅन्समवेअर, सिम स्वॅप, ओटीपी फ्रॉड, मनी म्यूल, डिजिटल अरेस्ट सारख्या इतर फसवणुकीच्या तंत्रांचाही वापर करू शकतात. 

हेही वाचा - RAM म्हणजे काय? स्मार्टफोन खरेदी करण्यापूर्वी याची चौकशी करणं का आहे महत्त्वाचं? जाणून घ्या

सायबर फसवणुकीची तक्रार कुठे करावी?

जर तुम्ही सायबर फसवणुकीचा बळी पडलात तर ताबडतोब टोल-फ्री हेल्पलाइन क्रमांक 1930 वर तक्रार करा. याशिवाय, तुम्ही तुमची तक्रार राष्ट्रीय सायबर गुन्हे पोर्टल, आरबीआयचे सचेत पोर्टल आणि दूरसंचार विभागाच्या चक्षु पोर्टलवर देखील नोंदवू शकता.