Persons With Disabilities: केंद्र सरकारने अपंग व्यक्तींसाठी दैनंदिन वस्तू अधिक सुलभ करण्यासाठी प्रवेशयोग्यता मानकांचा मसुदा जारी केला आहे. या मसुद्यात स्वयंपाकघरातील भांडी, फर्निचर, सौंदर्यप्रसाधने आणि इतर दैनंदिन वस्तूंमध्ये अपंग व्यक्तींसाठी अडथळामुक्त प्रवेश सुनिश्चित करण्यासाठी सार्वत्रिक डिझाइन, ब्रेल, स्पर्श वैशिष्ट्ये आणि स्पष्ट लेबलिंग यासारखे नियम प्रस्तावित केले आहेत.
मसुदा अपंग व्यक्तींच्या हक्क कायदा, 2016 आणि सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्देशांनुसार तयार करण्यात आला असून, जागतिक स्तरावर मान्यताप्राप्त POUR दृष्टिकोनावर आधारित आहे. यामध्ये उत्पादने समजण्यायोग्य, वापरण्यायोग्य, समावेशी आणि मजबूत असणे आवश्यक आहे. यामध्ये सर्वांसाठी समान वापर, त्रुटींसाठी सहनशीलता, किमान शारीरिक प्रयत्न, व्हीलचेअर वापरकर्त्यांसाठी पुरेशी जागा यांचा समावेश आहे.
हेही वाचा - Ganesh Visarjan 2025: कडक बंदोबस्तामध्ये 69 फूट उंच 'खैरताबाद बडा गणेश' विसर्जन सोहळा
मसुद्यात दैनंदिन वापराच्या 20 प्रमुख श्रेणींमध्ये प्रवेशयोग्यता नियम सेट करण्यात आले आहेत. यात स्वयंपाकघरातील वस्तू, अन्न पॅकेजिंग, सौंदर्यप्रसाधने, अनुकूल कपडे, फर्निचर, बालसंगोपन उत्पादने, वैद्यकीय पुरवठा, लिफ्ट, स्वयं-सेवा कियोस्क, कार्यालयीन उपकरणे, आगनिसुरक्षा उपकरणे आणि डिजिटल उपकरणांचा समावेश आहे.
हेही वाचा - PM Modi On Trump: ट्रम्पच्या मैत्रीपूर्ण विधानावर मोदींचा सकारात्मक प्रतिसाद; असं काय म्हणाले पंतप्रधान?
स्वयंपाकघरातील वस्तूंसाठी सहज पकडता येणारे डिझाइन, पुन्हा सील करता येणारे पॅकेजिंग, ब्रेल आणि पिक्टोग्राम लेबल्स अनिवार्य आहेत. सौंदर्यप्रसाधने, वैयक्तिक काळजी उत्पादने, कपडे, पादत्राणे, फर्निचर आणि बालसंगोपन उत्पादने सर्व सुलभ एर्गोनॉमिक आणि व्हीलचेअर-अनुकूल असणे आवश्यक आहे. तथापी, डिजिटल घटक स्क्रीन रीडर, व्हॉइस कंट्रोल्स आणि पर्यायी इनपुट डिव्हाइसेसशी सुसंगत असावेत, असंही मसुद्यात सांगण्यात आलं आहे.
सर्व उत्पादने प्रमाणित संस्थांद्वारे लेव्हल A ते लेव्हल AAA पर्यंत रेटिंगसह तपासली जातील आणि सतत अनुपालन सुनिश्चित करण्यासाठी AI-चालित देखरेख फ्रेमवर्क प्रस्तावित केला आहे. ही मानके जागतिक मानदंडांवर आधारित आहेत. तसेच ते भारताच्या सुलभ भारत मोहिमेशी आणि अपंगत्व हक्कांसाठी आंतरराष्ट्रीय वचनबद्धतेशी सुसंगत आहेत.