Antibiotics Side Effects: अँटीबायोटिक्स अनेक वेळा जीवनरक्षक ठरतात, परंतु त्यांचा चुकीचा किंवा जास्त वापर तुमच्या आतड्यांमध्ये लपलेले धोकादायक बॅक्टेरिया जागृत करू शकतो. JAMA नेटवर्कमध्ये प्रकाशित झालेल्या अलीकडील संशोधनात याबाबत धक्कादायक निष्कर्ष समोर आले आहेत. या अभ्यासात 23 हजारांहून अधिक रुग्ण आणि इस्रायलच्या शेबा मेडिकल सेंटरच्या 33 हजार रुग्णालयीन नोंदींचे विश्लेषण करण्यात आले. संशोधनात आढळले की ज्या लोकांच्या आतड्यांमध्ये क्लोस्ट्रिडिओइड्स डिफिसाइल (C. difficile) नावाचा बॅक्टेरिया लपलेला असतो, त्यांना रुग्णालयात दाखल होताना गंभीर संसर्ग होण्याचा धोका जास्त असतो. तसेच, ज्यांच्याकडे हा बॅक्टेरिया नाही, त्यांच्यामध्ये अँटीबायोटिक्सच्या सतत किंवा दीर्घकालीन वापरामुळे संसर्गाचा धोका दुप्पट होतो.
धोका वाढवणारी औषधे
संशोधनानुसार, काही अँटीबायोटिक्स आतड्यांमधील चांगल्या बॅक्टेरियांना मारतात, ज्यामुळे सी. डिफिसिलला पसरण्याची संधी वाढते. यात फ्लुरोक्विनोलोन, क्लिंडामायसिन, सेफॅलोस्पोरिन, पेनिसिलिन-बीटा लॅक्टॅमेस इनहिबिटर, कार्बापेनेम्स यांचा समावेश असतो.
हेही वाचा - Yellow Nails Vitamin Deficiency: नखे पिवळी झाली आहेत?; 'या' व्हिटॅमिनच्या कमतरतेचे लक्षण, जाणून घ्या उपाय
जास्त धोका कोणाला?
वृद्ध रुग्ण
जुनाट आजारांनी ग्रस्त लोक
अ‍ॅसिड-दमन करणारी औषधे घेणारे लोक
ज्यांना पूर्वी सी. डिफिसिल संसर्ग झाला आहे असे रुग्ण
हेही वाचा - Food Before Sleep : रात्री वारंवार झोपमोड होते? मग खाण्याच्या 'या' चुकीच्या सवयी टाळाव्याच लागतील
रुग्णालयांमध्ये सावधगिरी का आवश्यक?
तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, सी. डिफिसिल संसर्ग अनेकदा साधे अतिसार किंवा अन्न विषबाधा मानून दुर्लक्ष केले जाते. वेळेवर चाचणी न झाल्यामुळे संसर्गाचे खरे कारण उघड होत नाही. त्यामुळे प्रतिबंध आणि दक्षता खूप महत्वाची ठरते.
संसर्ग प्रतिबंधक उपाय
प्रतिजैविकांचा न्याय्य वापर
अतिसाराच्या बाबतीत वेळेवर चाचणी
हातांची स्वच्छता आणि स्वच्छतेच्या पद्धतींचे पालन
रुग्णालयात वारंवार स्पर्श केलेल्या पृष्ठभागांची स्वच्छता
गरज पडल्यास रुग्णाला वेगळे ठेवणे
आरोग्यसेवा कर्मचाऱ्यांचे प्रशिक्षण आणि जागरूकता
प्रोबायोटिक्सचा वापर
या संशोधनातून स्पष्ट होते की, अँटीबायोटिक्सचा विचारपूर्वक आणि नियंत्रित वापर आरोग्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहे. योग्य सावधगिरी घेतल्यास आतड्यांमधील धोकादायक बॅक्टेरियापासून होणारे संसर्ग टाळता येऊ शकतो.