मुंबई: रक्षण करण्याठी किंवा संरक्षण मिळवण्यासाठी बांधलेल्या पवित्र धाग्याला रक्षाबंधन म्हणतात. हा पवित्र सण श्रावण शुक्ल पौर्णिमेला साजरा केला जातो, जो यावेळी 9 ऑगस्ट रोजी आहे. रक्षाबंधनाच्या दिवशी बहिण आपल्या भावाच्या मनगटावर रक्षासूत्र बांधतात आणि भाऊ आयुष्यभर आपल्या बहिणींचे रक्षण करण्याचे वचन देतात.
राजसूय यज्ञादरम्यान, द्रौपदीने तिच्या वस्त्राचा एक तुकडा काढून भगवान श्रीकृष्णाला रक्षासूत्र म्हणून बांधला. तेव्हा पासून ही परंपरा सुरू झाली आणि बहिणी आपल्या भावांना राखी बांधू लागल्या. मात्र, प्राचीन काळी ब्राह्मण त्यांच्या वडिलांना राखी बांधत त्यांना शुभेच्छा देतात. यासह, रक्षाबंधनाच्या दिवशी वेदपाठी ब्राह्मणही यजुर्वेद वाचण्यास सुरूवात करतात. मान्यतेनुसार, या दिवशी शिक्षण सुरू करणे उत्तम मानले जाते.
रक्षाबंधनाला राखी बांधण्याची शुभ मुहुर्त
रक्षाबंधनाच्या दिवशी म्हणजेच, 9 ऑगस्ट रोजी राखी बांधण्याचा शुभ मुहूर्त सकाळी 5:47 ते दुपारी 1:24 पर्यंत असेल, जो 7 तास 37 मिनिटे चालेल.
रक्षाबंधनावर भद्राची सावली राहील का?
माहितीनुसार, रक्षाबंधनावर भद्राची सावली राहते. मात्र, 4 वर्षानंतर, 2025 असा योगायोग घडत आहे की 9 ऑगस्ट रोजी भद्राची सावली राहणार नाही. प्रत्यक्षात, यावेळी भद्राची सावली 8 ऑगस्ट रोजी दुपारी 2:12 वाजता सुरू होईल आणि 9 ऑगस्ट रोजी पहाटे 1:52 वाजता संपेल. त्यानंतर, राखी बांधली जाईल.
रक्षाबंधनावर 'हे' शुभ योग तयार होतील
रक्षाबंधनाच्या दिवशी राखी बांधण्यासाठी ब्रह्म मुहूर्त असेल, जो पहाटे 4:22 पासून ते पहाटे 5:02 पर्यंत असेल. याशिवाय, अभिजीत मुहूर्त दुपारी 12:17 पासून ते दुपारी 12:53 पर्यंत असेल. यासह, सौभाग्य मुहूर्त देखील उपलब्ध असेल जो 10 ऑगस्ट रोजी पहाटे 4:08 ते पहाटे 2:15 पर्यंत असेल. याशिवाय, सर्वार्थ सिद्धी योग 9 ऑगस्ट रोजी पहाटे 5:47 ते दुपारी 2:23 पर्यंत असेल. रक्षाबंधन 2025 तिथी हिंदू कॅलेंडरनुसार, रक्षाबंधनाची पौर्णिमा तिथी 8 ऑगस्ट रोजी दुपारी 2:12 वाजता सुरू होईल आणि तारीख 9 ऑगस्ट रोजी दुपारी 1:24 वाजता संपेल. उदयतिथीनुसार, रक्षाबंधन 9 ऑगस्ट 2025, शनिवारी साजरे केले जाईल.
रक्षाबंधन 2025 पूजन विधी
रक्षाबंधनाच्या दिवशी बहिणींनी रोली, चंदन, अक्षत, दही, रक्षासूत्र आणि मिठाई ताटात ठेवाव्यात आणि तुपाचा दिवाही ठेवावा. सर्वप्रथम, रक्षासूत्र आणि पूजा ताट देवाला समर्पित करा. त्यानंतर, भावाला पूर्वेकडे किंवा उत्तरेकडे तोंड करून बसवा. नंतर, भावाला तिलक लावा, रक्षासूत्र बांधा, नंतर आरती करा आणि त्यानंतर भावाला मिठाई खाऊ घाला आणि भावासाठी शुभेच्छा द्या.
रक्षासूत्र बांधताना, भाऊ आणि बहिणीचे डोके उघडे ठेवू नये. त्यानंतर, रक्षासूत्र बांधल्यानंतर, पालक आणि गुरु यांचे आशीर्वाद घ्या आणि बहिणीला तुमच्या क्षमतेनुसार भेटवस्तू द्या. अशा भेटवस्तू द्या ज्या दोघांसाठी शुभ असतील, काळे कपडे आणि मसालेदार किंवा खारट पदार्थ देऊ नका.
रक्षासूत्र किंवा राखी कशी असावी?
रक्षासूत्र तीन धाग्यांचे असावे: लाल, पिवळा आणि पांढरा. लक्षात ठेवा की लाल आणि पिवळा धागा असावा. याशिवाय, जर रक्षासूत्रावर चंदन लावले तर ते खूप शुभ राहील, जर दुसरे काही नसेल तर कलावा देखील भक्तीने बांधता येईल.
(Disclaimer: येथे दिलेली माहिती धार्मिक श्रद्धेवर आधारित आहे. याला कोणताही शास्त्रीय पुरावा नाही. जय महाराष्ट्र त्याची हमी देत नाही.)