HSRP नंबरप्लेटचे नियम तुम्हाला माहीत आहेत का? तुमची गाडी यात येते का? कोणत्या वाहनांना हे गरजेचं नाही?

HSRP Number Plate : तुम्ही तुमच्या वाहनाच्या नंबर प्लेटकडे नीट पाहिलंय का? आपल्यापैकी बहुतेकांसाठी, ती फक्त एक कायदेशीर औपचारिकता आहे - कार/बाईकसोबत आलेली अशी गोष्ट, ज्याचा पुन्हा कधीही विचार केला जाऊ नये. फक्त बहुतेकांना आपल्या गाडीचा नंबर पाठ असतो. तोही फक्त पार्किगला असलेली गाडी गर्दीतून ओळखण्यासाठी किंवा दुसऱ्या कोणाला आपली किंवा आपल्या गाडीची ओळख पटवून देण्यासाठी.

पण आता संपूर्ण भारतात नियम कडक होत आहेत आणि त्यांची काटेकोर अंमलबजावणी होण्याचे प्रमाण वाढत आहे. तेव्हा, वाहन नंबर प्लेट ही आता फक्त एक सामान्य अॅक्सेसरी राहिलेली नाही - ती कायदेशीर पालन आणि रस्ता सुरक्षेचा एक महत्त्वाचा घटक बनली आहे. आतापर्यत केवळ वाहनाची मूलभूत ओळख असलेली बाब आता वाहनांचा मागोवा कसा घेतला जातो, पडताळणी केली जाते आणि चोरी किंवा गैरवापरापासून संरक्षण कसे केले जाते यासाठी केंद्रस्थानी आली आहे.

भारत सरकारने उच्च-सुरक्षा नोंदणी प्लेट्स (HSRPs) वापरणे अनिवार्य केल्यामुळे, अनेक वाहन मालक अजूनही विचार करत आहेत की नियमित नंबर प्लेट आणि HSRP मधील खरा फरक काय आहे - आणि त्यांना खरोखरच बदल करण्याची आवश्यकता आहे का. HSRP नंबरप्लेटचा नियम लागू झाल्यानंतर त्यासंदर्भात अनेक प्रश्न लोकांच्या मनात उभे राहिले. ज्यांना हे काय आहे आणि याचे नियम माहीत नाहीत, अशा लोकांच्या मनात गोंधळ सुरू झाला.

हेही वाचा - आता स्मार्टफोनवरून बनवा भाडे करार; एका क्लिकवर मिळेल ई-स्टॅम्प पेपर, जाणून घ्या कसे..

दरम्यान, महाराष्ट्र परिवहन विभागाने एक मानक कार्यप्रणाली (SOP) जारी केली, या अंतर्गत सगळ्या दुचाकी आणि चारचाकींना HSRP नंबरप्लेट सक्तीचं करण्यात आलं आहे. यासाठी गाडी मालकांना मुदत देण्यात आली होती. आधी ती मार्च, मग एप्रिल, मग जून अशी करत आता एक शेवटची तारीख 15 ऑक्टोबर असल्याचं विभागानं सांगितलं आहे. त्यानंतर दंड कारला जाईल असं देखील सांगण्यात आलं आहे.

पण HSRP म्हणजे काय? ते कोणत्या गाड्यांना लावण्याची गरज आहे किंवा नाही?  ते का गरजेचं आहे? माझ्या गाडीचं काय करु, त्याला कसं लावू?एखाद्याने नाही लावला तर काय होईल? किंवा माझ्या गाडीसाठी ते गरजेचं आहे का, असे प्रश्न तुम्हाला पण पडले आहेत का? तर, आता HSRP म्हणजे काय? (what is hsrp number plate) आणि ते कोणाला गरजेचं आहे हे जाणून घेऊ.

HSRP चा फुल फॉर्म आहे High Security Registration Plate (हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट). ही एक विशेष प्रकारची नंबर प्लेट आहे, जी चोरी, गैरवापर आणि बनावट नंबर प्लेट्स तयार होणे रोखण्यासाठी सरकारने बंधनकारक केली आहे. या प्लेटमध्ये एक खास क्रोमियम-आधारित होलोग्राम, लेसर-कोड आणि स्थायी क्रमांक असतो, जो डुप्लिकेट नंबर प्लेट तयार होण्यापासून वाचवतो.

सरकारच्या नियमानुसार, ज्या गाड्या 1 एप्रिल 2019 पूर्वी नोंदणीकृत झाल्या आहेत, त्यांना HSRP नंबर प्लेट लावणे अनिवार्य आहे. बाईक, स्कूटर, कार, एसयूव्ही, जीप, ट्रक, बस, ऑटो रिक्षा या सगळ्या गाड्यांसाठी हा नियम लागू होतो. जर तुमच्या गाडीची नोंदणी 1 एप्रिल 2019 नंतरची असेल, तर तुमच्या गाडीत आधीच HSRP असेल, त्यामुळे तुम्हाला नवीन नंबर प्लेट घेण्याची गरज नाही.

हेही वाचा - तुमच्या नावावर कोणी बनावट कर्ज घेतले आहे का? पॅन कार्डच्या मदतीने एका क्लिकवर जाणून घ्या

HSRP नंबर प्लेट कशी मिळवायची? (how to get hsrp number plate)ही प्लेट मिळवण्यासाठी ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही पद्धतीने मिळवता येते.
ऑनलाइन पद्धत:
- अधिकृत HSRP च्या वेबसाइटवर जा.
- तुमच्या वाहनाचा रजिस्ट्रेशन नंबर टाका.
- गाडीची माहिती (चेसी नंबर, गाडीचा नंबर इ) द्या आणि तुमच्या जवळच्या RTO अथवा डीलरचा पत्ता निवडा.
- ऑनलाइन पेमेंट करा आणि अपॉइंटमेंट बुक करा.
- दिलेल्या तारखेला तुमच्या गाडीला HSRP प्लेट बसवून घ्या.
ऑफलाइन पद्धत:
तुमच्या जवळच्या अधिकृत वाहन डीलर किंवा RTO ऑफिसमध्ये जा. आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज भरा. पैसे भरून पावती मिळवा. दिलेल्या वेळेनुसार नवीन नंबर प्लेट बसवून घ्या.
HSRP नंबर प्लेटसाठी खर्च किती?
(hsrp number plate price)HSRP नंबर प्लेटचे शुल्क वाहनाच्या प्रकारानुसार वेगळे असते.
- दोन चाकी वाहन: 300 रुपये ते 500 रुपये.
- चार चाकी वाहन: 600 रुपये ते 1,200 रुपये.
- कमर्शियल म्हणजेच, व्यावसायिक वाहन: 1,500 ते 2,000 रुपये