Citizenship Documents : भारतात आधार, पॅन, रेशन कार्ड सारखी अनेक कागदपत्रे ओळखपत्र पुरावा (Identity Proof) म्हणून मानली जातात. याद्वारे तुम्ही अनेक प्रकारच्या सरकारी सुविधा मिळवू शकता. परंतु, ती भारतीय नागरिकत्वाचा पुरावा नाहीत. पॅन कार्ड कर संबंधित कामात उपयुक्त आहे. रेशन कार्डद्वारे तुम्ही रेशन मिळवू शकता. तुम्ही सर्वत्र आधार कार्ड दाखवू शकता. त्याच्याद्वारे बँकेत खाते उघडू शकता.
बिहारमध्ये मतदार यादी पुनरावृत्ती (SIR) वर विरोधी पक्ष प्रश्न उपस्थित करत आहे. असेही म्हटले जात आहे की लोकांकडून नागरिकत्वाचा पुरावा मागितला जात आहे. लोक आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र, पॅन कार्ड आणि रेशन कार्ड दाखवत आहेत, परंतु निवडणूक आयोग ते नागरिकत्वाचा पुरावा म्हणून स्वीकारण्यास तयार नाही. मग नागरिकत्व कसे सिद्ध होईल? नागरिकत्व सिद्ध करण्यासाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत? ही कागदपत्रे कुठे बनवता येतील? ते कसे बनवता येतील? याबाबत मोठी चर्चा सुरू झाली आहे. केंद्र सरकारने यासाठी एक विशेष मार्गदर्शक तत्वे जारी केली आहेत. हे वाचल्यानंतर तुम्हाला समजेल की, जर तुम्हाला नागरिकत्व सिद्ध करायचे असेल तर, तुम्हाला कोणती कागदपत्रे दाखवावी लागतील.
हेही वाचा - Birth Certificate : आता जन्म प्रमाणपत्र मिळवणं झालंय एकदम सोप्पं! असा करा ऑनलाईन अर्ज
याद्वारे नागरिकत्व सिद्ध होते
तुम्ही सरकारी योजनांचा लाभ घेऊ शकता, परंतु हे देखील तुम्ही भारतीय आहात हे सिद्ध करू शकत नाही. सरकार फक्त 'जन्म प्रमाण पत्र' म्हणजेच जन्म प्रमाणपत्र आणि 'निवास प्रमाण पत्र' म्हणजेच अधिवास प्रमाणपत्र हे भारतीय नागरिकत्व सिद्ध करणारे दस्तऐवज मानते.
जन्म प्रमाणपत्र कुठे बनवले जाईल
जन्म प्रमाणपत्र हा भारतात तुमच्या जन्माचा अधिकृत पुरावा आहे. ते महानगरपालिका, ग्रामपंचायत किंवा नगर पालिका जारी करते. आता प्रश्न असा आहे की, जर तुमचा जन्म 40-50 वर्षांपूर्वी झाला असेल आणि तुमच्याकडे जन्माचा दाखला नसेल तर काय होईल? यासाठी तुम्हाला अनुपलब्धता प्रमाणपत्र घ्यावे लागेल. ते स्थानिक जन्म आणि मृत्यु नोंदणी कार्यालयातून मिळू शकते. नंतर तुम्ही शाळेचे कागदपत्र किंवा मतदार ओळखपत्र जोडून ते नोटरीकृत करून जन्म प्रमाणपत्र मिळवू शकता.
डोमिसाइल प्रमाणपत्र कसे मिळवायचे?
डोमिसाइल प्रमाणपत्र हे देखील सिद्ध करते की, एखादी व्यक्ती एखाद्या राज्यात किंवा केंद्रशासित प्रदेशात बराच काळ राहत आहे. ते राज्य सरकारे जारी करतात. तुम्हाला त्या राज्यात किमान तीन वर्षे राहावे लागते, त्यानंतर ते जारी केले जाते. जर तुमचे पालक त्याच राज्यातील रहिवासी असतील तर ते बनवणे तुमच्यासाठी आणखी सोपे आहे. साधारणपणे, जर तुमचे पालक बराच काळ राहत असतील, तर तुमचे नाव कुटुंब नोंदणीमध्ये आधीच नोंदवले जाईल. जर नसेल, तर तुम्ही जन्म प्रमाणपत्र, शाळेचा दाखला, वीज/पाणी बिल, रेशन कार्ड वापरून ते बनवू शकता. मदतीसाठी तुम्ही वकिलाची मदत घेऊ शकता.
जर तुमच्याकडे जन्म प्रमाणपत्र किंवा डोमिसाइल प्रमाणपत्र नसेल, तर तुम्ही ताबडतोब नगर निगम, नगर पंचायत किंवा ग्रामपंचायतीशी संपर्क साधून ते बनवू शकता. सरकारी नोकरी, पासपोर्ट किंवा कायदेशीर बाबींमध्ये नागरिकत्व सिद्ध करण्यासाठी हे विशेषतः आवश्यक आहे.
हेही वाचा - घराच्या छतावर कोणता सोलर पॅनल बसवावा, त्यातून किती वीज निर्माण होईल? जाणून घ्या